Căng thẳng, lo âu và trầm cảm vì áp lực thi cử: Cha mẹ nên làm gì?

Mỗi mùa thi là một thử thách lớn đối với không chỉ học sinh mà còn đối với các bậc phụ huynh. Việc học hành căng thẳng, áp lực thi cử từ bạn bè, thầy cô, gia đình, cùng với kỳ vọng từ chính bản thân học sinh, đôi khi có thể trở thành gánh nặng vô hình nhưng lại rất nặng nề. Sự căng thẳng này, nếu không được hỗ trợ kịp thời, có thể gây ra những hệ quả nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần và thể chất của trẻ. Căng thẳng, lo âu, và thậm chí là trầm cảm là những vấn đề mà nhiều học sinh đang phải đối mặt trong mỗi kỳ thi.

Nhưng cha mẹ có thể làm gì để giúp con em vượt qua giai đoạn khó khăn này? Bài viết này sẽ làm rõ những dấu hiệu cần chú ý, nguyên nhân của sự căng thẳng học tập, và những cách mà cha mẹ có thể đồng hành cùng con để giảm bớt áp lực thi cử, đồng thời chăm sóc sức khỏe và tăng cường sự tự tin cho con trong mùa thi.

Áp lực thi cử và ảnh hưởng tới tâm lý học sinh

Trong những năm gần đây, các bác sĩ tại các bệnh viện lớn như Bệnh viện Nhi Trung ương đã ghi nhận một số lượng lớn trẻ em nhập viện với các triệu chứng lo âu, căng thẳng và trầm cảm trong mùa thi. Những áp lực này có thể đến từ nhiều yếu tố, nhưng nổi bật nhất là áp lực học tập và thi cử. Khi học sinh đối mặt với kỳ vọng quá lớn từ gia đình và xã hội, họ sẽ cảm thấy rằng bản thân không thể làm hài lòng mọi người và sẽ dễ dàng rơi vào trạng thái căng thẳng.

Mới đây, một trường hợp đáng chú ý là một nữ sinh 12 tuổi nhập viện với triệu chứng mệt mỏi, căng thẳng và hoảng sợ. Mặc dù trước đây em luôn là học sinh giỏi và ngoan ngoãn, nhưng áp lực phải đứng đầu lớp và gia nhập đội tuyển học sinh giỏi đã khiến em cảm thấy mệt mỏi và không còn đủ tự tin. Khi tình trạng này kéo dài, em bắt đầu cảm thấy sợ hãi khi đi học, lo âu tăng dần và em không còn muốn đến trường. Điều này khiến học lực của em giảm sút và tạo ra một vòng xoáy tiêu cực mà nếu không được hỗ trợ, em có thể rơi vào trạng thái trầm cảm.

Một trường hợp khác, cũng tại Bệnh viện Nhi Trung ương, là một nữ sinh lớp 9 tại Hà Nội đã nhập viện với các triệu chứng bồn chồn, khó ngủ, hay khóc và lo âu khi kỳ thi sắp đến gần. Các dấu hiệu này cho thấy trẻ không chỉ gặp phải áp lực từ việc học hành mà còn từ các yếu tố bên ngoài như sự kỳ vọng từ gia đình, thầy cô và bạn bè. Sự lo âu kéo dài đã khiến các em không thể tập trung vào học tập và bắt đầu cảm thấy mệt mỏi, thiếu sức sống.

Những dấu hiệu của căng thẳng, lo âu và trầm cảm ở học sinh

Trẻ em trong độ tuổi học sinh, đặc biệt là học sinh cuối cấp, thường gặp phải những cảm xúc và biểu hiện khó chịu khi đối diện với kỳ thi cử. Tuy nhiên, những dấu hiệu này đôi khi lại không rõ ràng và dễ bị bỏ qua nếu không có sự quan tâm, chú ý từ cha mẹ. TS.BS Ngô Anh Vinh, Phó Trưởng Khoa Sức khỏe Vị thành niên tại Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết các bậc phụ huynh nên chú ý tới những hành vi bất thường của con em mình trong giai đoạn này. Những dấu hiệu phổ biến bao gồm:

• Cảm xúc bất ổn: Trẻ có thể trở nên cáu gắt, khó chịu hoặc khóc lóc vô cớ, buồn chán và không còn thiết tha với các hoạt động mà trước đây em yêu thích.
• Mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều: Một trong những dấu hiệu điển hình của căng thẳng và lo âu là việc mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều, ảnh hưởng đến khả năng học tập và sức khỏe chung của trẻ.
• Chán ăn hoặc bỏ ăn: Việc thay đổi thói quen ăn uống cũng là một biểu hiện của tình trạng căng thẳng và lo âu kéo dài.
• Các triệu chứng cơ thể: Trẻ có thể cảm thấy đau bụng, đau đầu, tim đập nhanh, hay thở dốc do lo âu và căng thẳng kéo dài.
• Lo lắng thái quá: Trẻ luôn trong trạng thái lo lắng, căng thẳng và hồi hộp, nhất là khi nhắc đến các kỳ thi.

Chế độ dinh dưỡng và thực phẩm chức năng hỗ trợ sức khỏe trong mùa thi

Bên cạnh việc giúp con giải tỏa căng thẳng về tâm lý, một yếu tố vô cùng quan trọng khác là chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Các bậc phụ huynh cần phải đảm bảo con mình nhận đủ dưỡng chất để có một sức khỏe tốt và đủ năng lượng cho việc học tập hiệu quả. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý không chỉ giúp trẻ duy trì sức khỏe thể chất mà còn hỗ trợ tăng cường sức khỏe tinh thần.

Chế độ ăn uống của trẻ nên bao gồm đầy đủ các nhóm thực phẩm, từ các loại thực phẩm giàu protein, vitamin, khoáng chất đến các thực phẩm giàu chất xơ. Tuy nhiên, trong giai đoạn căng thẳng học tập, trẻ cũng cần được bổ sung thêm một số loại thực phẩm chức năng có khả năng hỗ trợ giảm căng thẳng, cải thiện trí nhớ và tăng cường sức đề kháng.

Thực phẩm bổ sung cho trẻ trong mùa thi

Một trong những giải pháp hiệu quả để bổ sung dinh dưỡng cho trẻ trong mùa thi chính là Hồng sâm baby, đặc biệt phù hợp với các bé từ 2 đến 5 tuổi và 6 đến 13 tuổi. Hồng sâm có tác dụng rất tốt trong việc tăng cường sức khỏe tổng thể, giúp giảm căng thẳng và lo âu, đồng thời cải thiện khả năng tập trung và trí nhớ của trẻ. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng Hồng sâm có thể kích thích hệ thần kinh, từ đó giúp trẻ tập trung tốt hơn trong học tập và giảm thiểu mệt mỏi.

Ngoài ra, Hồng sâm còn giúp tăng cường sức đề kháng và cải thiện giấc ngủ, rất hữu ích cho các bé đang trong giai đoạn ôn luyện căng thẳng. Đặc biệt, Hồng sâm baby là sản phẩm được nghiên cứu và phát triển riêng cho các độ tuổi từ 2 đến 5 và 6 đến 13, giúp cung cấp các dưỡng chất cần thiết để hỗ trợ sự phát triển trí não của trẻ, đồng thời giúp giảm bớt lo âu, một trong những yếu tố dễ dẫn đến trầm cảm và căng thẳng ở trẻ nhỏ trong mùa thi.

Lắng nghe và đồng hành cùng con

Ngoài chế độ dinh dưỡng, một yếu tố quan trọng không kém chính là sự đồng hành của cha mẹ. Việc lắng nghe tâm tư, nguyện vọng và những lo lắng của con sẽ giúp trẻ cảm thấy được thấu hiểu và hỗ trợ tinh thần. Cha mẹ cần tạo ra một không gian thoải mái và nhẹ nhàng để con có thể chia sẻ mọi cảm xúc, từ đó giúp con giảm bớt áp lực.

Giấc ngủ, thể dục và thể thao

Một trong những yếu tố không thể thiếu trong việc giúp trẻ giảm căng thẳng và tăng cường sức khỏe tinh thần chính là giấc ngủ và việc tập luyện thể dục thể thao đều đặn. Giấc ngủ đầy đủ giúp não bộ phục hồi và cải thiện khả năng tập trung trong học tập, trong khi việc tập thể dục giúp giải phóng endorphin, một loại hormone giúp giảm lo âu và căng thẳng.

Trong mùa thi, khi học sinh đối mặt với áp lực học tập và kỳ vọng, cha mẹ cần đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cả về mặt tinh thần và thể chất. Bằng cách lắng nghe, đồng hành, và chăm sóc sức khỏe dinh dưỡng cho con em mình, cha mẹ không chỉ giúp con vượt qua kỳ thi một cách tự tin mà còn giúp trẻ phát triển khỏe mạnh về cả thể chất lẫn tinh thần.

Một số bài viết bạn có thể quan tâm thêm:

Chóng mặt, mất thăng bằng? Coi chừng bệnh tiền đình!

9 Biến Chứng Bệnh Cúm Mùa Vô Cùng Nguy Hiểm